OCD można podzielić na kilka rodzajów (grup) – osoby borykające się z zaburzeniem mogą mieć obsesyjne myśli z jednej, kilku lub wszystkich grup. Myśli te mogą pojawiać 

rodzaje ocdsię z kilku grup jednocześnie lub tylko z jednej, a po jakimś czasie z kolejnej i kolejnej.

Warto też pamiętać, że obsesje rzadko pojawiają się w sposób izolowany (tzn. tylko jedna), najczęściej tak jest, że pierwsza obsesyjna myśl uruchamia cały łańcuszek kolejnych natrętnych, nieprzyjemnych myśli, aż do gwałtownego wzrostu lęku i rozładowania go kompulsją, co najczęściej jest tylko chwilową ulgą, na dodatek wraz z upływem czasu coraz krótszą, prowadzącą do zwiększania się częstotliwości kompulsji i wydłużania się czasu, jaki pochłaniają.

Wszystkie grupy postaram się przybliżyć poniżej, jednak należy pamiętać, że ten opis nie wyczerpuje w pełni różnorodności zaburzenia i zawsze może się zdarzyć inny rodzaj obsesji lub kompulsji.

Natręctwa o treści religijnej (obraza Boga, popełnienie grzechu niewybaczalnego, który zostanie ukarany wiecznym potępieniem, bluźnierstwa).

Objawia się ustawicznym kontrolowaniem, sprawdzaniem czy nie popełniło się czegoś złego („Czy na pewno dobrze wydałam tej pani pieniądze, czy się nie pomyliłam? Może to byłaby kradzież, bo może chciałam ją oszukać? Może teraz ta pani nie będzie miała na chleb? Może jest samotna, nie ma żadnej pomocy, a ja jej jeszcze ukradłam pieniądze? A jeśli jej się coś stanie, to Bóg mnie ukarze”), poczuciem przymusu wykrzykiwania bluźnierstw w świątyni i/lub podczas modlitwy, powracające bluźniercze myśli lub myśli o charakterze seksualnym wobec Boga, świętych itp., lękiem przed utratą wiary i wiecznym potępieniem, poczuciem, że jest się złym, grzesznym człowiekiem, który zostanie ukarany itp.

Kompulsją może być:

- sprawdzanie, poprawianie lub wręcz niszczenie swojej pracy w przekonaniu, że może być ona potencjalnie źle wykonana i może to skrzywdzić innych ludzi,rodzaje natrectwa

- odmawianie wielokrotne modlitw, aby były odmówione „jak należy”, z odpowiednim szacunkiem, dokładnością, starannością, wiarą itd.

- całowanie, dotykanie (wielokrotne) figurek świętych, przedmiotów kultu religijnego, obrazów itd.

- skomplikowany rytuał modlitewny mający na celu odpokutowanie myśli nieczystych, grzesznych, bluźnierczych,

Natręctwa o treści seksualnej („Stanę się homoseksualistą”, „Stanę się pedofilem”, „Mogę kogoś zgwałcić”)

Są dość często spotykane. Dotyczą zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Obsesyjne myśli koncentrują na możliwości zmiany orientacji seksualnej i dotyczy to zarówno ludzi o preferencjach heteroseksualnych, jak i homoseksualnych. Heteroseksualiści obawiają się, że mogliby stać się homoseksualni, homoseksualiści – odwrotnie – że staną się heteroseksualni. Czasem pojawiają się natrętne myśli lub obrazy o charakterze zoofilii (seks ze zwierzętami ), gerontofilii (seks z osobami w podeszłym wieku) lub przestępstw na tle seksualnym (gwałt, pedofilia). Natręctwa te mogą się pojawiać nawet u bardzo młodych (nastoletnich) osób. Wstyd i ogromny lęk, jakie im towarzyszą powodują, że osoby z tym natręctwem bardzo rzadko się do nich przyznają bojąc się uznania za dewianta i odrzucenia społecznego. Osoby z tymi obsesjami stosują wiele kompulsji, aby obniżyć lęk i nie dopuścić do nieszczęścia, czyli zrealizowania się ich obaw. Do najczęstszych kompulsji należą unikanie (dzieci, zwierząt, nie patrzenie na nie, omijanie miejsc, gdzie mogą znajdować się dzieci lub zwierzęta, nie bawienie się z nimi, nie branie dzieci z rodziny na kolana lub na ręce, unikanie przebywania w jednym pomieszczeniu sam na sam z osobami tej samej płci, ustawiczna obserwacja reakcji swojego ciała i sprawdzanie, czy aby nie pojawiło się podniecenie w nieodpowiedniej sytuacji itp.) oraz sprawdzanie (np. oglądanie filmów pornograficznych, aby przekonać się, czy są podniecające – podniecenie oznacza, że orientacja nie zmienia się).

Natręctwa dotyczące zdrowia („Zachoruję i umrę”, „Dostanę raka”)

Jedne z najczęściej spotykanych. Obsesje mogą dotyczyć nie tylko własnego zdrowia i życia, ale również najbliższych. Natręctwo objawia się ustawicznym myśleniem o swoim (lub bliskich) stanie zdrowia, wnikliwą obserwacją własnego ciała, jego zachowania, fizjologii, sprawdzaniem, czy nie pojawiają się najmniejsze zmiany, oznaki zagrożenia, poszukiwaniem informacji o możliwych chorobach, częstymi wizytami u kolejnych specjalistów, wykonywaniem rozlicznych badań (USG, MR, TK, EKG, RTG i in). W stosunku do bliskich może pojawić się dodatkowo np. nocne czuwanie przy łóżku i obserwowanie, czy nic złego się nie dzieje („Moja córka uczyła się dziś pływać. Nałykała się wody. Tyle się słyszy o cichych utonięciach. A jak jej się coś w nocy stanie? Nie darowałbym sobie tego, że jej nie dopilnowałem”).

Natręctwa dotyczące możliwości skażenia, zbrukania, zanieczyszczenia („Jeśli nie umyję rąk, to mogę się czymś zarazić”, „Jeśli nie posprzątam, to moje dziecko zachoruje”, „Jeśli ja się czymś zarażę, to mogę zarazić moją rodzinę”)

Najczęstsze z występujących natręctw. Obsesyjne myśli dotyczą wyobrażonych zagrożeń czających się w postaci bakterii lub wirusów w domu, zwłaszcza w łazience, toalecie lub kuchni oraz w miejscach publicznych. Do najczęstszych kompulsji należą: częste, długotrwałe, rytualne mycie rąk, ciała, włosów, często połączone z rytualnym myciem np. umywalki, łazienki lub kuchni. Czasem rytuał ten może objąć całe mieszkanie – np. podłogi, jeśli jest w domu małe dziecko, buty, zakupy przynoszone do domu itd. Drugą kompulsją jest unikanie. Osoby dotknięte tym OCD często nadużywają środków myjących i dezynfekcyjnych, zmieniają ubrania kilka razy dziennie, nie dotykają klamek lub otwierają drzwi łokciem, nie podają ręki, wycierają ręce chusteczkami dezynfekcyjnymi, nie dotykają pieniędzy, balustrad na klatkach schodowych, unikają wizyt u lekarza, czerwonych plam (skojarzenie z krwią, HIV), itp.

Rzadziej spotykaną formą tego natręctwa jest poczucie „zanieczyszczenia mentalnego” – w sytuacji, gdy osoba poczuła się znieważona, obrażona, skrytykowana lub w inny sposób źle potraktowana, może odbierać to jako „wewnętrzny brud, zanieczyszczenie” i próbować zmyć z siebie poprzez klasyczne rytuały mycia. Cechą charakterystyczną tej odmiany natręctwa jest o, że zawsze jest powodowane wyłącznie przez ludzi, w przeciwieństwie do wcześniejszej odmiany, która prowokowana jest przez przedmioty nieożywione.

Natręctwa dotyczące możliwości popełnienia czynu gwałtownego („Mogę zabić/otruć bliską mi osobę”)

Obsesje mogą przybrać charakter myśli lub natrętnych obrazów o skrzywdzeniu bliskiej osoby – otruciu jej poprzez dolanie do jedzenia podczas gotowania np. środka do mycia WC, zabicia jej przez uduszenie lub zadźganie nożem, poderżnięcie gardła, wypchnięcia bliskiej osoby z balkonu lub wepchnięcia pod pociąg, do rzeki itp. Obrazy te są tak przerażające, że osoby dotknięte tym natręctwem zaczynają unikać przygotowywania posiłków, brania noży do ręki, przebywania wspólnie z innymi członkami rodziny w kuchni, wychodzenia z nimi na spacer, itp.

Natręctwa nietolerancji niepewności i nadmiernej kontroli („Muszę to sprawdzić”)

Pojawia się przerażająca wizja niedopilnowania czegoś lub wykonania (przekazania, powiedzenia, napisania itd.) nie dość starannie, dokładnie, wnikliwie co może stać się przyczyną katastrofy. Najczęstsze kompulsje to sprawdzanie:

- domu - okna, drzwi, zamki – lęk przed włamaniem, krany – zalanie, żelazka, kuchenki, urządzenia elektryczne – pożar,

- samochodu – zamki – kradzież, obtarcie lakieru, zarysowanie i wskutek tego problemy z prawem,

- trasy po przejechaniu – lęk przed spowodowaniem wypadku, potrąceniem kogoś,

- dokumentów, SMS-ów, listów – czy dobrze przeczytałem, zrozumiałem, czy nie napisałem nic obraźliwego, złego, czy nie zgubiłem ważnych dokumentów,

- portfela/torebki – czy nie zgubiłem dokumentów, kart kredytowych, pieniędzy, czy ktoś ich nie wykorzysta przeciw mnie,

- pamięci – czy na pewno dobrze, dokładnie zapamiętałem,

- partnera/partnerki – czy mnie nadal kocha, czy nie zdradza, czy mnie nie porzuci itp.,

- upewnianie się (pytanie, dzwonienie) u bliskich/przyjaciół czy na pewno dobrze zrobiłem, powiedziałem, zapisałem itp.,

Natręctwa w postaci intruzywnych myśli - liczenie przedmiotów lub „słyszenie”/powtarzanie w głowie nawracającego fragmentu melodii/piosenki/słowa/wierszyka itp.

Natręctwo to polega na ciągłem i nawracającym liczeniu otaczających nas przedmiotów (znaków przy drodze, mijających aut, drzew itp.) lub na powtarzaniu w głowie fragmentu piosenki, utworu muzycznego, wiersza, czasem jednego słowa lub zdania.

Natręctwa dotyczące myślenia magicznego – przypisywanie słowom, przedmiotom, liczbom, kolorom, literom, osobom, dniom itd. magicznych, wyjątkowych możliwości lub przypisywanie im możliwości ściągnięcia na osobę nieszczęścia.

Jeśli stanę na pękniętą płytkę chodnikową, to przyniesie pecha.

Jeśli o czymś złym pomyśle, to może się spełnić.

Mój tato zamieni się w wilkołaka i mnie porwie.

Osoby dotknięte tym OCD starają się odwrócić potencjalne nieszczęście poprzez wykonywanie skomplikowanych rytuałów w postacie wykonywania czynności (dotykanie, omijanie i in) lub rytuałów w myśli (skomplikowane formułki odczarowujące). W wielu wypadkach rytuały te mogą trwać wiele godzin.

Gromadzenie – inaczej zbieractwo.

Natręctwo polegające na niemożności wyrzucenia niepotrzebnych rzeczy (starych gazet, biletów, opakowań, długopisów, puszek, pudełek, ubrań, butów itd.). W wielu sytuacjach osoby z tym OCD wybierają śmieci z kubłów w pracy, zbierają śmieci, opakowania, papiery, bilety itd. na ulicach, chodnikach, w parkach itd. i przynoszą do domu gromadząc je w szafkach, pokojach, schowkach itd.

Natręctwo dotyczące symetrii (układania).

Jedno z najczęściej spotykanych natręctw – polega na symetrycznym układaniu przedmiotów wokół siebie: ubrań w szafie, wieszaków, kubków w szafce, przedmiotów na biurku, książek na półce, przyborów toaletowych, butów, kwiatów na parapecie, sztućców w szufladzie itd. Często proces układania zajmuje coraz więcej czasu, osoba układająca używa np. linijki lub suwmiarki do idealnego rozmieszczenia wieszaków w szafie, a przerwanie układania lub jakiekolwiek przesunięcie rzeczy i wprowadzenie „nieładu” powoduje napady złości, płaczu, gniewu i rozpoczęcie rytuału od początku. W niektórych wypadkach rytuał ten potrafi zajmować kilkanaście godzin dziennie ograniczając całkowicie życie.

Natrętne rozmyślania (przeżuwanie myśli, ruminacje).rodzaje ruminacje

Natręctwo polegające na ustawicznym analizowaniu, przemyśliwaniu swojego zachowania, spotkań, wypowiedzi, dni, czynności, decyzji itp. Czasem rozmyślania mogą dotyczyć problemów moralnych, etycznych, religijnych (Czy wszyscy ludzie są dobrzy? Skąd się wziął wszechświat?). Przerwanie tych rozmyślań powoduje rozpoczęcie rytuału na nowo.